Chúng ta ngày càng rời xa với các khoản thanh toán tiền mặt, mặc dù tiền giấy vẫn được sử dụng một cách rộng rãi trên toàn thế giới, nhưng người dân ở một số quốc gia đã ít sử dụng nó hơn trong thời gian gần đây – đặc biệt là trong đại dịch Covid 19 với tình trạng thiếu tiền mặt và lo ngại vấn đề vệ sinh, y tế.
Khi mọi người càng tránh xa tiền mặt thì các giao dịch kỹ thuật số (chuyển khoản) càng được sử dụng nhiều hơn. Trên thực tế chúng ta có thể thấy được các ngân hàng và các tổ chức tài chính xử lý các giao dịch kỹ thuật số nhiều hơn so với thực hiện các giao dịch tiền mặt tại quầy.
Một loạt sự biến động của dịch bệnh, tình hình kinh tế bị tác động và sự vươn lên mạnh mẽ của thị trường tiền điện tử đã thúc đẩy các ngân hàng trung ương bắt đầu tìm hiểu về một loại tiền tệ kỹ thuật số được gọi là “Central bank digital currency” hay viết tắt “CBDC”. Vậy Central bank digital currency (CBDC) là gì? Trong bài viết này hãy cùng CoinWire tìm hiểu về CBDC và những vấn đề xoay quanh thuật ngữ ở thời điểm hiện tại.
Central Bank Digital Currency (CBDC) là gì?
Central Bank Digital Currency (CBDC) hay còn được gọi là “Tiền kỹ thuật số của Ngân hàng Trung ương” là các dạng tiền kỹ thuật số do các ngân hàng trung ương phát hành. Chúng được thiết kế để cung cấp một giải pháp thay thế an toàn và thuận tiện cho tiền mặt và giúp thanh toán kỹ thuật số dễ dàng hơn cho các cá nhân và doanh nghiệp.
CBDC được hỗ trợ bởi ngân hàng trung ương, có nghĩa là chúng có cùng giá trị như các loại tiền tệ fiat truyền thống và có thể được sử dụng theo cùng một cách. Không giống như tiền điện tử không được quản lý bởi cơ quan trung ương, CBDC được phát hành và kiểm soát bởi ngân hàng trung ương.
Một số ví dụ về các ngân hàng trung ương đã phát hành CBDC bao gồm Cục Dự trữ Liên bang ở Hoa Kỳ và Ngân hàng Anh.
- Central Bank Digital Currency (CBDC) là một dạng tiền kỹ thuật số do ngân hàng trung ương phát hành.
- Nó được quản lý và kiểm soát bởi ngân hàng trung ương.
- Nguồn cung và giá trị của CBDC bị ảnh hưởng bởi chính sách tiền tệ và thặng dư thương mại của một quốc gia.
- CBDC dựa trên sổ cái kỹ thuật số và có thể sử dụng hoặc không sử dụng công nghệ chuỗi khối hoặc sổ cái phân tán.
Tuy nhiên, điều quan trọng cần lưu ý là, nó không phải là:
- Central Bank Digital Currency (CBDC) không phải là một loại tiền điện tử như Bitcoin được quản lý bởi các cộng đồng phi tập trung thay vì một cơ quan trung ương.
- Giá trị của CBDC không chỉ được xác định bởi thị trường mà còn bị ảnh hưởng bởi chính sách tiền tệ và thặng dư thương mại của một quốc gia.
- CBDC cũng không phải là Stablecoin trong thị trường crypto vì nó được vận hành bởi các ngân hàng trung ương dù giá trị của nó trên thị trường luôn “ổn định”.
Central Bank Digital Currency hoạt động như thế nào?
CBDC là một dạng kỹ thuật số của tiền tệ pháp định của một quốc gia, được phát hành và hỗ trợ bởi ngân hàng trung ương. Nó hoạt động tương tự như tiền vật chất và có thể được sử dụng cho các giao dịch, chẳng hạn như trả lương cho nhân viên hoặc mua hàng hóa và dịch vụ. Nhiều quốc gia hiện đang phát triển CBDC của riêng họ, có thể có các tính năng và chức năng khác nhau, nhưng tất cả đều tuân theo cùng một khái niệm chung.
CBDC tương tự như các phương thức thanh toán kỹ thuật số hiện có ở chỗ chúng cho phép chuyển tiền giữa các tài khoản bằng kỹ thuật số. Tuy nhiên, không giống như thanh toán kỹ thuật số truyền thống, CBDC sẽ không cần phải đi qua nhiều ngân hàng, quá trình này có thể mất vài ngày làm việc. Thay vào đó, các giao dịch có thể được hoàn thành gần như ngay lập tức trên một sổ cái kỹ thuật số duy nhất.
Ngoài ra, người tiêu dùng sẽ không cần phải có tài khoản ngân hàng thương mại để sử dụng CBDC, điều này có thể có lợi cho những người không có tài khoản ngân hàng bằng cách cung cấp cho họ cách chuyển tiền kỹ thuật số.
Tại sao các ngân hàng trung ương quan tâm tới CBDC?
Có 3 xu hướng có thể đã thúc đẩy sự quan tâm của các ngân hàng trung ương đối với Central Bank Digital Currency bao gồm:
- Sự giảm mạnh của việc sử dụng tiền mặt: Theo nghiên cứu đến từ McKinsey, một phần ba lượng tiền mặt được sử dụng đã giảm đi trong thời gian từ 2014 tới 2021.
- Sự quan tâm ngày càng tăng đối với các tài sản kỹ thuật số: Ngân hàng trung ương Châu Âu cho biết có tới 10% hộ gia đình ở sáu quốc gia lớn của EU sở hữu các tài sản kỹ thuật số, chẳng hạn như tiền điện tử.
- Hệ thống thanh toán toàn cầu đang phát triển: Nhiều ngân hàng trung ương tìm cách quản lý tốt hơn các giao dịch, lượng tiền để hỗ trợ, kiểm soát chặt chẽ hơn cho các nghiệp vụ như thuế, truy soát dòng tiền.
Ưu và nhược điểm của Central Bank Digital Currency
Central Bank Digital Currency (CBDC) là một dạng tiền định danh kỹ thuật số do ngân hàng trung ương phát hành. Nó có những lợi thế tiềm năng, chẳng hạn như giao dịch nhanh hơn và rẻ hơn, cải thiện tài chính toàn diện và tăng tính ổn định. Nó cũng có những nhược điểm tiềm ẩn, chẳng hạn như mất kiểm soát và tăng rủi ro an ninh mạng. Những lợi ích và hạn chế của CBDC có thể khác nhau tùy thuộc vào các trường hợp triển khai và sử dụng.
Ưu điểm của CBDC
- CBDC có thể thực hiện các giao dịch tài chính nhanh hơn và hiệu quả hơn.
- CBDC có thể giúp mọi người tiếp cận và sử dụng tiền dễ dàng hơn, đặc biệt là ở những khu vực xa xôi hoặc khó khăn.
- CBDC có thể cung cấp một dạng tiền bổ sung ổn định hơn và ít bị lạm phát hơn so với các tài sản kỹ thuật số khác.
Nhược điểm của CBDC
- Giới thiệu CBDC có thể phức tạp và đòi hỏi cơ sở hạ tầng công nghệ và hậu cần quan trọng.
- Nó cũng có thể gây lo ngại về quyền riêng tư và bảo mật, vì việc sử dụng tiền kỹ thuật số có thể giúp chính phủ và các bên khác theo dõi các giao dịch tài chính của cá nhân dễ dàng hơn.
- CBDC cũng có thể gây ra mối đe dọa cho các ngân hàng và tổ chức tài chính truyền thống, vì chúng có khả năng thay thế các hệ thống thanh toán hiện có.
- Cũng có thể có những lo ngại về khả năng CBDC được sử dụng cho các hoạt động bất hợp pháp, chẳng hạn như rửa tiền hoặc tài trợ cho khủng bố.
Hiện trạng của CBDC của các ngân hàng trung ương
Dưới đây là biểu đồ thể hiện về trạng thái của các ngân hàng trung ương đối với Central Bank Digital Currency. Chúng ta có thể thấy được đa số các quốc gia đang trong quá trình “Research” (nghiên cứu), trong đó một số quốc gia đã “Pilot” (thí điểm) đó là Trung Quốc, Canada, Ấn Độ,… và có 2 ngân hàng đã “Launched” (ban hành) là Bahamas và Jamaica.
Mặc dù trong khoảng từ 2020 cho tới nay đã có rất nhiều quốc gia quan tâm tới Central Bank Digital Currency, tuy nhiên cho tới thời điểm hiện tại việc ra mắt một đồng tiền digital của các ngân hàng trung ương vẫn còn rất xa so với kỳ vọng của những nhà giao dịch crypto.
Tổng kết
Central Bank Digital Currency có thể là một sự thay đổi mới của các ngân hàng trung ương trong thời gian tới với những lợi ích mà chúng ta đã đề cập ở trên. Tuy nhiên, việc phát triển một đồng tiền điện tử với một quốc gia, một ngân hàng trung ương cần nhiều thời gian và sự chuẩn bị kỹ lưỡng, vì thế có thể chúng ta còn phải đợi rất lâu nữa. Và cho tới thời điểm hiện tại, sự đề cập của CBDC vẫn là chưa có tác động đáng kể nào đối với sự phát triển của thị trường tiền điện tử.
Đọc thêm: Các thuật ngữ cơ bản trong thị trường Crypto
